Bắc Kinh điều tra Chu Vĩnh Khang, ô dù của Bạc Hy Lai

Ông Chu Vĩnh Khang, Ủy viên Bộ Chính trị,
cựu Bộ trưởng An ninh và cũng là người đỡ đầu
cựu lãnh đạo Trùng Khánh thất sủng Bạc Hy Lai.

AFP PHOTO / LIU JIN / FILES

Tú Anh

Từng làm cả Hoa lục run rẩy, nhưng bây giờ chính mình đang lo lắng ! Theo báo chí Hồng Kông, cựu lãnh đạo bộ công an Trung Quốc Chu Vĩnh Khang, 70 tuổi, đang bị điều tra về tội tham ô. Đây là lần đầu tiên tính từ thời Cách mạng Văn hóa một ủy viên bộ chính trị, dù về hưu, bị tư pháp chiếu cố. Chu Vĩnh Khang được xem là đồng minh của Bạc Hy Lai trong bộ máy quyền lực đảng Cộng sản Trung Quốc.
Theo các nguồn thạo tin từ nội bộ đảng Cộng sản Trung Quốc, được tờ South China Morning Post trích dẫn : « Các lãnh đạo chủ chốt đã quyết định điều tra tệ nạn tham nhũng và khối tài sản kếch sù của gia đình họ Chu đang gây phẫn nộ trong nội bộ đảng ». Quyết định trên đã được thông qua trong cuộc họp bí mật tại Bắc Đới Hà, trung tâm nghỉ mát của giới lãnh đạo chóp bu hồi đầu tháng 8.

Trong sơ đồ tổ chức của chế độ Trung Quốc, lúc còn tại chức, ông Chu Vĩnh Khang từng là cấp trên của Bạc Hy Lai , cựu thị trưởng Trùng Khánh, đang chờ bản án tù về tội danh tham ô.

Sinh năm 1942, xuất thân là kỹ sư hóa dầu, Chu Vĩnh Khang bắt đầu sự nghiệp trong ngành dầu hỏa suốt 18 năm tại Liêu Ninh. Sau đó ông lần lượt giữ các vị trí  thứ trưởng bộ dầu khí, bộ trưởng bộ tài nguyên trước khi lãnh đạo đảng Cộng sản tại Tứ Xuyên . Từ năm 2002 Chu Vĩnh Khang nắm ghế bộ trưởng công an và trước khi về hưu được trao cho chiếc ghế đầy quyền lực : bí thư Ủy ban các vấn đề luật pháp và chính trị.

Hồi đầu tháng 8, mạng thông tin Duowei (Đa Vĩ) tại Hoa Kỳ đã loan báo ông Chu Vĩnh Khang là đối tượng điều tra. Tuy nhiên thông tin này đã được rút xuống sau đó.

Theo nhật báo uy tín tại Hồng Kông, đích thân chủ tịch Tập Cận Bình chỉ thị « điều tra tận gốc » và « hàng chục cán bộ đảng và doanh nhân đã bị thẩm vấn tại Tứ Xuyên ».

Các nhà điều tra muốn biết Chu Vĩnh Khang và gia đình của ông có lợi dụng đặc quyền đặc lợi để làm giàu bất chính trên thị trường dầu khí hoặc là những lợi nhuận mà con trai của ông là Chu Bân thu được do đầu cơ trong ngành địa ốc. Hiện các tin đồn trên mạng thông tin điện tử cho rằng Chu Bân đã trốn sang Mỹ.

Tại Trung Quốc, tố cáo, điều tra tham nhũng là vũ khí mà giới quan chức sử dụng trong những cuộc đấu đá tranh giành quyền lực. Nhưng hồ sơ Chu Vĩnh Khang mang đậm sắc thái chính trị. Chu Vĩnh Khang được xem là ô dù, là người bao che cho Bạc Hy Lai, nhà lãnh đạo bị thất sủng đang chờ bản án. Theo mạng thông tin Mingjing news, trong quá trình điều tra, dường như cựu thị trưởng Trùng Khánh đã khai rằng tất cả những gì ông làm « đều được Chu Vĩnh Khang đồng ý chấp thuận ».

Chu Vĩnh Khang còn bị các đồng chí trong bộ chính trị chỉ trích là đã dám một mình bênh vực Bạc Hy Lai đi ngược lại ý kiến của đa số. Trên trang mạng Boxun, giới ly khai tại Mỹ còn cho rằng Chu Vĩnh Khang và Bạc Hy Lai là « đồng minh » trong mưu đồ chinh phục quyền lực và chính Chu Vĩnh Khang đã đề nghị nhường ghế của mình cho Bạc Hy Lai nhân đại hội đảng hồi tháng 3 năm nay.

Theo thông tín viên RFI tại Bắc Kinh Stéphane Lagarde thì có nhiều dấu hiệu củng cố giả thuyết cựu bộ trưởng công an đang bị bao vây. Ngô Binh, một trong những doanh nhân thân cận với Chu Bân, con trai của ông Chu Vĩnh Khang đột nhiên mất tích từ ngày 02/8/2013. Có tin là Ngô Binh đã bị bắt. Dầu hiệu thứ hai : Tân Hoa Xã loan tin một cuộc điều tra mới về « vi phạm nghiêm trọng kỷ luật đảng » đã được mở ra. Lần này, văn phòng và nhà riêng của Vương Vĩnh Xuân, Phó Tổng giám đốc tập đoàn dầu khí nhà nước Trung Quốc CNPC bị khám xét.

Câu hỏi đặt ra là liệu Tập Cận Bình có được đồng thuận của mọi phe phái trong đảng hay không ? Số phận của cựu bộ trưởng công an Trung Quốc sẽ được định đoạt như thế nào nhân hội nghị toàn thể ban chấp hành trung ương đảng Cộng sản Trung quốc vào tháng 11 tới.

Theo giới phân tích được Reuters trích dẫn thì sự kiện Chu Vĩnh Khang bị điều tra sẽ là một quả bom nổ chậm cho nhiều lãnh đạo đã về hưu như cựu thủ tướng Ôn Gia Bảo. Báo New York Times hồi năm 2012 đã khẳng định là gia đình Ôn Gia Bảo đã thu thập được ít nhất 2,7 tỷ đôla sau 10 năm làm thủ tướng. Chính quyền Trung Quốc, vào thời điểm đó, phản ứng giận dữ và lên án báo Mỹ vu khống.